ประวัตเหล็กน้ำพี้

ประวัติเหล็กน้ำพี้
เหล็กน้ำพี้เป็นเหล็กกล้าโบราณ มีตำนานเล่าขานมาหลายร้อยปี ว่าเป็นเหล็กชั้นดีมีคุณภาพสูงและมีเพียงแห่งเดียวในโลก อยู่ที่บ้านน้ำพี้ ม.1 ต.น้ำพี้ อ.ทองแสนขัน จ.อุตรดิตถ์
เหล็กน้ำพี้ มีลักษณะพิเศษที่โดดเด่นมาด้วยระยะเวลานาน ตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาจวบจนปัจจุบันโดยมีหลักฐานอ้างอิงจาก เอกสาร ประวัติศาตร์ จดหมายเหตุ และวรรณคดีซึ่งแสดงให้เห็นว่า บรรพบุรุษของไทยในอดีตได้รู้จักวิธีการนำแร่เหล็กน้ำพี้ มาถลุงให้เป็นเนื้อเหล็กคุณภาพดี และนำมาใช้ประโยชน์ในหลายด้านที่สำคัญคือ ใช้ทำพระแสงดาบสำคัญในอดีต ดังนี้

1.พระแสงของ้าวของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ทรงใช้กระทำยุทธหัตถีกับพระมหาอุปราชา

2.ดาบ นันทกาวุธ ของพระยาพิชัยดาบหัก ขุนศึกผู้กล้าชาวเมืองอุตรดิตถ์

3.ดาบล้างอาถรรพ์ของพระนารายณ์มหาราช ตีมาจากเหล็กน้ำพี้

4.ดาบฟ้าฟื้นของขุนแผน มีส่วนผสมของเหล็กน้ำพี้

5.ในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ขึ้นเถลิงถวัลย์ราชสมบัติหลวงจรุงราษฎร์เจริญ(สุข) นายอำเภอตรอน ในสมัยนั้นได้นำเหล็กน้ำพี้มอบให้ พระยาวิเศษฤาไชยข้าหลวงประจำจังหวัดอุตรดิษถ์ (2469-2471) นำพระแสงดาบขึ้นทูลเกล้าฯ ถวายเป็น
พระแสงศาสตราวุธ มาจนทุกวันนี้